De schaamteloosheid van de Bonobo

Zou het waar zijn dat mensen, omdat we genetisch zo op ze lijken, ook wat betreft hun seksuele leven eigenlijk het dichtst bij de Bonobo zitten? En dat alleen schaamte ons ervan weerhoudt om met iedereen die we tegenkomen seks te hebben?

Of zitten mensen meer in elkaar als zwanen, die hun leven lang dezelfde partner houden en als hun partner is overleden, er moeilijk toe komen om een nieuwe partner te zoeken en vaak alleen verder door het leven gaan?

Het is nog maar moeilijk te achterhalen wat ‘natuurlijk’ is in ons gedrag. We zijn in ons hoofd zo bezig met wat ‘goed’ is en wat ‘slecht’ dat we maar moeilijk weten wat echt bij ons past of waar we behoefte aan hebben.

Cultuurgebonden
Schaamte is (gedeeltelijk) cultuurgebonden. Vroeger was je bijvoorbeeld als vrouw behoorlijk gek als je alleen woonde. Nu is alleen wonen heel normaal. Vroeger was het normaal als je als vrouw financieel afhankelijk was van je man (getrouwde vrouwen werden in 1970 nog ontslagen). Nu is de norm dat je economische zelfstandig moet zijn, ook binnen een relatie is ‘eigen geld’ de norm geworden. Ben je financieel afhankelijk van je partner, schaam je!

Tekort schieten
Er zijn zoveel normen waar we niet of slechts een deel van ons leven aan kunnen voldoen, dat het gevoel tekort te schieten bij steeds meer mensen op de voorgrond komt. We denken dat we, als we maar beter voelen, denken en handelen, we succes zullen scoren op alle fronten. Een flitsende carrière, een geweldige relatie, superkinderen en een lichaam dat je hele leven jong en fit blijft.

Maakbaarheid
Voldoe je niet aan die normen: schaam je! Je doet niet genoeg je best, want alles is maakbaar. ‘Zelfverbetering’ is een gigantische markt. Van cosmetica tot sportscholen, van carrièrecoaches tot persoonlijke groeiconsulenten.

Aanwezig zijn
We vergeten dat we ook het natuurlijk vermogen hebben om aanwezig te zijn te genieten in het moment zelf, zoals de Bonobo en de zwaan. Zonder normen en zonder schaamte.