“Dat wordt ingegeven door je ego, daar moet je boven staan”, “Je moet van je ego af en in de non-dualiteit komen”. Als je iemand dat soort dingen hoort zeggen, glimlach vriendelijk en keer die persoon je rug toe. Hij verkoopt lariekoek.
Je kunt niet van je ego af. Je ego is de structuur van je persoonlijkheid. Je kunt niet van je gedachten af, je kunt niet van je lichaam af, je kunt niet van je gevoelens af. Je kunt ze hooguit een beetje leren managen. Je kunt gaan zien dat je ego bestaat uit verschillende tegenstrijdige onderdelen en je kunt bewustzijn ontwikkelen om te herkennen wanneer bepaalde stukjes van je persoonlijkheid het over nemen (de criticus, de pleaser, de work-aholic).
Je kunt gaan herkennen wanneer je in trauma-gedrag schiet en jezelf op die momenten gaan steunen in plaats van afwijzen. Je kunt leren luisteren naar je lichaam. Je kunt leren terugkeren naar je lichaam als je teveel in je hoofd schiet en almaar verklaringen zoekt of aan elke tegenslag zin probeert te geven.
Om die dingen te leren heb je je (bewuste) ego keihard nodig. Je ziel kan je leven niet leiden. Je zult jezelf moeten aansturen en dat kan alleen met je ego.
Hoe harder je van je ego af probeert te komen, hoe sterker je ego wordt. Je gaat je dan namelijk identificeren met je ‘spirituele ego’. Een deel van het ego dat er oprecht van overtuigd is dat het boven alles staat. Dat het heel goed is, bijna heilig. Het is een verleidelijke identificatie. Je denkt dat je beter bent dan andere mensen, verder in je ontwikkeling. En dat geeft een kick.
Vaak werkt dat deel van het ego samen met de innerlijke criticus en de harde werker. Iedere dag mediteren, talloze cursussen volgen op het gebied van bewustwording en persoonlijke groei, voor het spirituele ego is het nooit genoeg. Dus tegelijk met het gevoel dat je beter bent dan anderen, blijft er een gevoel van tekortschieten. Dat moet aangevuld worden. Vandaar dat sommige mensen met een groot spiritueel ego zich leraar of goeroe gaan noemen en op zoek gaan naar volgers die hun ego strelen. Door naar ze te luisteren, te zeggen dat ze zo wijs zijn en zo geweldig. Vaak verdienen die leraren ook veel geld. Soms is dat nog niet genoeg voor ze en maken ze ook misbruik van hun volgers, emotioneel, financieel of fysiek. Als je wilt weten hoe dat werkt, bekijk de documentaire Holy Hell maar eens of verdiep je in het misbruik in de katholieke kerk, bij de Jehova’s en binnen het Boeddhisme. Daar zie je al die ‘spirituele ego’s’ die hun geweten en empathie volledig kunnen uitschakelen doordat ze zich afgekoppeld hebben van een deel van hun persoonlijkheid.
Het concept van ego-loosheid stimuleert mensen namelijk niet om een gezonde persoonlijkheid te ontwikkelen, waarin ze wat ze voelen serieus nemen, hun grenzen aangeven en hun gezonde verstand blijven gebruiken. En waarin ze rekening willen houden met anderen. Het maakt mensen uiterst vatbaar voor manipulatie, omdat het hen uit de gezonde verbinding met hun ik en hun autonomie haalt.
Laat je dus niet misleiden door kletspraatjes over het ego. Hoe verleidelijker het klinkt, hoe groter de kans dat je wordt gemanipuleerd.