Deze week in de #relatievraagvandeweek een vrouw in een proefscheiding die van de therapeut te horen krijgt dat haar man autistisch is en zich afvraagt of ze nu naar hem terug moet gaan.
Vraag
Onlangs is de diagnose Autisme gesteld bij mijn man (door de psychotherapeut).
En ik maar denken al die tijd dat het narcisme was… mijn man is hoogbegaafd (en maatschappelijk gezien zeer geslaagd). Zijn grote gebrek aan empathie, zijn kwetsende “eerlijkheid”, zijn grote egocentrisme, zijn grote beperkingen op het gebied van seksualiteit, zijn beklemmende verstikkende overbezorgdheid horen dus blijkbaar bij autisme.
Ik voel me sinds de diagnose verward. Want wat ik begrijp van de therapeut is dat er wel mee te leven valt wanneer ik hem anders benader.
Hij heeft er veel moeite mee, met deze diagnose. Is verdrietig, maar denkt ook dat ik nu weer terug naar huis kom. Omdat het nu een aandoening is waar hij niets aan kan doen, en geen onwil.
Ik ben in de war over mijn huwelijksbelofte van ruim twintig jaar geleden:” in ziekte en gezondheid”… Ik heb zoveel gegeven… ik heb zoveel energie in hem en ons huwelijk gestoken… en weinig terug gehad ( behalve een goede financiële positie).
Maar ik voel de druk. Van binnen, van m’n vier kinderen, van m’n man. Ik ben net apart gaan wonen en ik wil niet terug. Ik wil graag leren beter met hem om te gaan, maar ik betwijfel of ik de “liefde” kan terug vinden. Schuldgevoel steekt hevig de kop op. Alsof ik hem in de steek laat… met een aandoening waar hij niets aan kan doen…
Kun jij jouw heldere, niets-ontziende blik hier over laten gaan? D.
Antwoord
Beste D. De diagnose verandert niets aan zijn houding of gedrag, er zit alleen een ander etiket op dan jij in eerste instantie dacht. Overigens is dat nog maar de vraag. De diagnose autisme betekent niet dat de diagnose narcisme is uitgesloten. Het zijn stoornissen die ook samen kunnen gaan (comorbiditeit). Dus dat hij (alleen) de diagnose autisme heeft gehad, wil nog niet zeggen dat jouw waarneming van narcistisch gedrag niet klopt.
Autistisch
Jouw man wordt niet anders door de diagnose autisme, zijn beperkingen worden niet minder doordat hij nu het etiketje ‘autistisch’ heeft. Het wordt door de diagnose duidelijk dat de beperkingen zelfs blijvend zijn. Het wordt zo klaar als een klontje dat het voor een groot deel NIET aan jou ligt wat er tussen jullie mis ging, maar dat het echt aan hem ligt.
De therapeut liegt
In mijn ogen liegt de therapeut tegen jou. Het is niet zo dat het leefbaar gaat worden als jij hem anders gaat benaderen. Dan wordt hij niet minder kwetsend, ineens een warme, gevoelige minnaar en gaat hij niet meer rekening houden met jou. Als jij hem anders benadert verdwijnt zijn autisme niet. Hij heeft een psychiatrische stoornis, een grote beperking dus en die gaat niet voorbij, dat is een blijvend tekort.
Zijn probleem kun jij niet oplossen
Zijn autisme is van hem, het is zijn probleem, geef het aan hem terug. Je probeert al zo lang van alles voor hem op te lossen. Jouw probleem is dat je al die tijd met een autistische man hebt geleefd en dus enorm tekort bent gekomen. Jij hebt een beklemmende, verstikkende man gehad die de baas over je speelde en onaardig tegen je deed. En je bent al die jaren in bed ook nog eens niet aan je trekken gekomen.
Jij hebt al veel langer dan goed voor je is verdragen dat de relatie onvoldoende wederkerig was en je behalve geld onvoldoende terug kreeg.
Je hebt je huwelijksplicht meer dan vervuld
Je hebt hem gesteund in zijn loopbaan, waarschijnlijk jullie kinderen voor het belangrijkste deel in je eentje opgevoed zonder emotionele steun van zijn kant. Je hebt je huwelijksplicht meer dan vervuld. Je bent niet verplicht om ten koste van jezelf te blijven. Huwelijksplicht betekent niet dat je verplicht bent om te blijven ook al is een echt wederkerige relatie niet mogelijk.
Autisme
Autistisch is een etiketje dat bij iedereen een andere invulling heeft. Dat je man autistisch is, betekent in zijn geval dat hij maar een beperkt in staat is tot een liefdesrelatie. De diagnose autistisch brengt jou dus nu helderheid. Je wist altijd al dat er iets niet klopte, maar probeerde jezelf er aan aan te passen. En dat lukt je nu niet meer. De diagnose geeft je nu een onderbouwing voor je keuze. Je hebt kennis die je vroeger niet had. Je zou als jonge vrouw niet gekozen hebben voor een huwelijk met een man waarvan je wist dat hij autistisch was.
Jezelf centraal stellen
Dat je nu apart woont en bezig bent definitief te vertrekken uit je relatie, betekent dat je nu eindelijk jezelf centraal durft te stellen. Laat je niet in de luren leggen door de claims en behoeften van anderen. Blijf bij je keuze en laat het schuldgevoel van hem bij hem. Hij was niet de echtgenoot die jij nodig had, daar hoef jij je niet schuldig over te voelen. Vraag de vriendinnen die wel achter jouw vertrek staan om ondersteuning en zorg voor een goede advocaat. Mannen met een gesbrek aan empathie verharden vaak nog meer tijdens een scheiding. De kans bestaat dat je echt keihard voor je eigen belangen zult moeten opkomen. Daarom raad ik je aan om je de komende tijd te focussen op het leren onderhandelen.
Ik wens je veel sterkte en troost.
Hulp nodig?
Om in een slecht lopende relatie echt je eigen plek in te nemen en je niet van je keuzes af te laten brengen door de druk van de mensen die je liefhebt, heb je ondersteuning nodig. Je kunt een afspraak maken voor een individuele sessie Turbo Therapie.
Heel herkenbaar…bijna 25 jaar in dezelfde situatie gezeten! Hij wilde ook nooit in therapie, het lag altijd aan mij er mankeerde niets aan hem. Toen ik echt wegging toen verdiende hij nog een kans….hoeveel kansen had hij al gehad?? Tja…weer dacht ik alleen aan mezelf!!! Zei hij…. nu 2 jaar weg…..wat een verademing!!!!! Nooit weer terug, al was het de laatste man op aarde.
Haar vraag zou de mijne kunnen zijn… Je antwoord neem ik graag ter harte, Caroline. Om kracht en troost uit te putten, zoiets.
Ik ben zelf een 7 jaar geleden gediagnosticeerd als PDD-NOS en ben 60 jaar en ben 32 jaar gehuwd met een schat van een vrouw die ik zelf intellectueel en fysiek nog steeds aantrekkelijk en heel hoog heb zitten.
Na de diagnose zijn allerlei puzzel stukjes voor mij op een plaats gevallen. Daarna ik een weg steeds maar langs hulpverleners gehad die mij nooit de valkuilen in een relatie hebben geduid.
Ik heb me nooit echt goed gerealiseerd dat dit echt een beperking is totdat mijn vrouw kortgeleden terecht aangeeft dat zij op deze manier niet meer in de voor haar verstikkende relatie wil en kan leven. Ze weet het niet meer. Dit doet pijn en niet alleen voor mij.
Ik ben er mij wel van bewust geworden dat ik nooit geheel aan haar verlangens en verwachtingen zal kunnen voldoen, maar denk wel met een coach gespecialiseerd in autisme en relaties een heel eind in haar richting te kunnen bewegen. Ik zal mij moeten trainen om in mijn gemis aan zelfvertrouwen zekerheden los te laten. Dat zal heel moeilijk zijn maar is mij voor het behoud van mijn relatie waard. Misschien moeten wij ons samenzijn wel anders inrichten. Al met al een avontuur waarvan uitkomst zeker nog niet vaststaat.
Beste Cor,
Ook iemand met autisme heeft zeg maar ‘therapeutisch grondwerk’ te doen wat te maken heeft met zelfvertrouwen en het verwerken van oude kind-trauma’s. Daarnaast is het beslist mogelijk om bepaalde dingen ‘aan te leren’ en om er om te denken dat de ander waar je mee samen bent ook wensen en verlangens heeft en dat het verstandig is om je daar ook op te richten. Bijzonder jammer dat de reguliere hulpverlening onvoldoende aandacht geeft aan de wissel die autisme trekt op je relatie. Uiteraard zijn jullie van harte welkom voor een aantal sessies om hier aan te werken. Ik wens jou en je vrouw veel sterkte de komende tijd.
Vriendelijke groet,
Caroline Franssen
Leestip voor alle betrokkenen:
“Anders kijken naar autisme” door Merel Boogaard.
Website: http://www.autismeholistischbekijken.nl
Wegwezen. Het advies van Het Liefdesatelier ter harte nemen.
Ik ben het geheel eens met de academie en Trijntje: wegwezen!
Gebruik de kracht die je hebt opgebouwd tijdens je huwelijk voor het instandhouden van het huwelijk nu om contacten met anderen aan te gaan. En ga genieten van wederkerigheid die er wel kan zijn tussen mensen.
Hij zal vrij gemakkelijk een ander slachtoffer vinden, dat heb ik tot mijn grote verdriet zelf moeten ervaren.
Lieve mensen, partners van mensen met Asperger’s kijk eens op de site van https://www.theneurotypical.com/testimonials.php (wel in het Engels) daar staan zovéél herkenbare verhalen van mensen die een relatie hebben/hadden met iemand met Asperger’s, ik heb daar heel veel aan gehad. Er is te weinig (h)erkenning voor partners van mensen die in het autistische spectrum zitten.
Dank je Relatie academie want deze site was de start van een zoektocht naar antwoorden en alle puzzelstukjes zijn inmiddels op hun plaats gevallen wel heel jammer dat ik dit alles 25 jaar geleden niet wist…
Beste Anaïs,
Inderdaad super belangrijk om meer te weten te komen van je eigen ‘stoornis’ en die van je partner. Dat kan je helpen er mee om te gaan, of om te kiezen om een relatie te beëindigen omdat het te complex of te weinig wederkerig voor je is.
Hartelijke groet,
Caroline
Geschokt ben ik door het antwoord op deze relatievraag. Hoe er hier over autisme wordt gesproken betreft aannames en geen feiten. Er wordt geschreven over narcisme als comorbiditeit bij autisme, waar wordt dat op gebaseerd? NPS is juist één van de persoonlijkheidsstoornissen die het minst vaak voor komt bij mensen met autisme. Verder vraag ik me af hoeveel kennis deze persoon heeft van autisme, want de therapeut liegt niet, het is juist heel belangrijk om je verwachtingen bij te stellen als je met de diagnose autisme te maken krijgt. Zinnen als: “zijn autisme is van hem, het is zijn probleem, geef het aan hem terug” wie schrijft zoiets? Als iedereen er in deze maatschappij zo over denkt dan ziet het er zeer slecht uit voor mensen met een handicap, stoornis of beperking. Want het is blijkbaar hun probleem, niet het onze. Het is aannemelijker dat mensen met autisme te weinig (h)erkenning krijgen en het zou heel fijn zijn als er met meer respect en integriteit over geschreven zou worden.
Wij verschillen van mening. Het verschil zit erin dat ik als therapeut van de partner van iemand met een stoornis mijn cliënt laat zien dat de stoornis niet van hem of haar is en hij of zij de stoornis niet voor de ander hoeft te dragen.
Ook moet hij/zij beslist zijn verwachtingen niet gaan bijstellen, maar gaan voelen of, gezien de beperkingen van de partner wel voldoende in de eigen behoeften kan worden gezien. De partner van iemand met een stoornis loopt het gevaar diens hulpverlener te worden. Dat leidt tot een ongelijkwaardige relatie.
Het getuigt juist van integriteit dat ik de mens met stoornis zie als iemand die de eigen stoornis kan dragen en in beginsel behoefte heeft aan een gelijkwaardige relatie en niet aan een partner die de eigen behoeften opoffert om de behoeften van degene met de stoornis centraal te stellen.
Respect voor iemand hout niet in dat je de ander gelijk geeft of je leven rond hem of haar laat draaien. Respect is tweerichtingsverkeer.
Vriendelijke groet,
Caroline
Helemaal eens met de visie van de Relatie Academie. Het uitgebreide en goed onderbouwde antwoord maakt duidelijk hoe moeilijk het is de behoeften van deze partners met elkaar in overeenstemming te brengen. Er wordt geen valse hoop gewekt door aan te geven dat de stoornis blijvend is en de vrouw met deze partner nooit aan haar trekken zal komen, wat haar mogelijk emotioneel nog meer zal uitputten.
Dit toont juist ook respect voor de partner door hem te behoeden voor het instandhouden van een relatie die aan alle kanten ergernis en spanningen zal blijven geven en op eenrichtingsverkeer berust. Ik zie dat de vraag al ruim vier jaar geleden is gesteld en hoop dat de situatie voor de vragenstelster in goede banen is gekomen.