Ontrouw is voor de partner die het begaat, spannend, opwindend en goed voor zijn/haar eigenwaarde. Maar er komt ook schuldgevoel bij. Voor de partner die bedrogen wordt, leidt het overspel vaak juist tot onzekerheid en aantasting van je gevoel van eigenwaarde. Die voelt zich bedrogen en afgewezen.
Als relatiecoach heb ik de afgelopen tien jaar geregeld mensen begeleid waarvan er één was vreemd gegaan. Opvallend is dat als we de gebeurtenissen en gevoelens op een rijtje zetten, altijd blijkt dat de relatie al zeker een paar jaar verwaarloosd is. Man en vrouw hebben niet van elkaar gekregen waar ze naar verlangden, emotioneel en/of seksueel. Ze hebben geprobeerd te leven met het gemis en hebben hun kop ervoor in het zand gestoken. Hebben er niets aan gedaan om dichter bij elkaar te komen. Het overspel maakt het dan noodzakelijk om weer met elkaar in gesprek te gaan en te onderzoeken wat de relatie nodig heeft. De partner die bedrogen heeft, gaat door een heel ander proces dan de partner die bedrogen is.
Je partner is ontrouw
Als je ontdekt dat je partner vreemd gaat (en dus al een tijdje tegen je heeft gelogen) ga je door allerlei emotionele stadia heen. Bijvoorbeeld grote onzekerheid over of je nog wel aantrekkelijk bent of de moeite waard. Ook kun je de neiging hebben om meteen de relatie te verbreken. Een andere grote valkuil is dat je zo bang bent om de ander kwijt te raken, dat je onmiddellijk gaat proberen om je partner te vergeven voor wat hij/zij gedaan heeft, zonder echt stil te staan bij je eigen gevoelens. Of je gaat je partner voortdurend controleren en raakt er door geobsedeerd.
Jij bent vreemd gegaan
Als je zelf bent vreemd gegaan, voel je je waarschijnlijk heel erg verscheurd. Aan de ene kant is het verschrikkelijk leuk, fijn en opwindend dat je iemand hebt gevonden waarmee je graag samen bent en seks hebt. Aan de andere kant voel je je schuldig ten opzichte van je vaste partner. Misschien weet je ook nog niet of je de affaire wel wilt verbreken. Misschien wil je liever verder met die ander of realiseer je je wat je allemaal mist in je huidige relatie. Kies je voor het herstel van je relatie of ga je in zee met je nieuwe geliefde?
Begeleiding
Het is zeer zinvol om tijdens deze heftige periode begeleiding te krijgen. Een relatiegesprek samen heeft eigenlijk pas zin als degene die vreemd gaat, zijn/haar keuze al heeft gemaakt. Het beste kan die dus eerst komen voor een gesprek alleen. Daarin komt dan aan de orde of en hoe het vreemd gaan kan worden afgesloten. Wil je doorgaan met je nieuwe partner, of je basisrelatie herstellen? In mijn ervaring is echt herstel van de basisrelatie pas mogelijk als het vreemd gaan gestopt wordt. Wat heb jij nodig om de affaire te verbreken en om je eigen rouw en schuldgevoel te dragen? Nadat je uitgebreid bij je gevoelens hebt stil gestaan, is er actie nodig richting je partner. Wat ga jij doen om het beschadigde vertrouwen te herstellen? Hoe biedt je ruimte voor de gevoelens van je partner?
Herstel gaat niet vanzelf
Als je voor herstel van je relatie kiest, heeft dat nog heel wat voeten in de aarde. Een relatie herstelt zich na overspel niet vanzelf. Je hebt het vertrouwen van de ander beschadigd en dat vertrouwen moet hersteld worden. Daar moet jij volledig de verantwoordelijkheid voor nemen. Jij moet dus het vertrouwen terug winnen van de partner die jij bedrogen hebt. Jij moet hem/haar bijstaan in alle gevoelens die het overspel heeft veroorzaakt. Je kunt niet zomaar vertrouwen van de ander verlangen of eisen.
Je partner is ontrouw
Als je partner geen begeleiding wil rond het overspel en jij je afvraagt of je eigenlijk nog wel verder wilt na het overspel van je partner, kun je zelf een afspraak maken om de zaken met mij op een rijtje zetten. Om onder begeleiding te kijken naar waar jij signalen hebt genegeerd. Waar jij je kop in het zand hebt gestoken. Ook is het van belang om echt ruimte te geven aan je pijn, verdriet en woede. Vervolgens is het nodig om zonder dat je partner erbij is, te onderzoeken wat jij nodig hebt van je partner om je weer open te kunnen stellen voor hem of haar. Het kan namelijk zijn dat het bedrog zo lang geduurd heeft dat je beter een einde kunt maken aan je relatie. Dat je niet verder wilt met iemand die jarenlang glashard tegen je heeft gelogen.
Samen op onderzoek
Als jullie allebei afzonderlijk je proces hebben gedaan, wordt het tijd voor een gezamenlijk gesprek om te kijken wat jullie relatie nodig heeft. Pas dan kan samen gekeken worden naar wat er allemaal mis is gegaan in de relatie. Hoe het zover heeft kunnen komen dat één van de twee zijn of haar heil buitenshuis is gaan zoeken. Dan kunnen jullie weer een gelijkwaardig aandeel nemen in de ontwikkeling van jullie relatie. Vaak blijkt dan dat het overspel uiteindelijk een positieve impuls geeft, omdat de relatie erdoor verdiept. Jullie maken beiden heel bewust de keuze om je relatie voort te zetten. Het kan natuurlijk ook tijdens het gezamenlijke gesprek blijken dat herstel van het vertrouwen niet mogelijk is. Dat het einde van de relatie in zicht is. Ook daarbij kunnen jullie verder begeleid worden. Begeleiding rond het einde van de relatie is meestal in individuele gesprekken.
Kom in actie
Als je ontrouw bent geweest: neem dan eerst de verantwoordelijkheid om te kijken naar je motivatie en je eigen gedrag. Kom in het reine met je schuldgevoel voordat je je partner meeneemt om te bespreken of je je relatie nog kunt herstellen. Lees hier meer over individuele gesprekken.
Tips in boek
In mijn boek Eerste Hulp Bij Relatieongelukken wijd ik een heel hoofdstuk aan trouw en ontrouw. Je vindt er handige lijstjes wat te doen als jij ontrouw bent geweest en het weer goed wilt maken. Ook is er een lijst waaraan je kunt merken of je partner na ontrouw écht weer wil investeren in jullie relatie.